
Błonnik pokarmowy dostarczany w codziennej diecie człowieka to głównie włókno naturalne zawarte w produktach roślinnych. Jest ważnym składnikiem zboża i produktów zbożowych. Sporo go w nasionach roślin strączkowych, warzywach i świeżych owocach. Jest także w owocach suszonych, nasionach i orzechach.
Największą ilość włókna pokarmowego zawierają otręby pszenne. Jednak ze względu na zawartość kwasu fitynowego utrudniającego wchłanianie niektórych składników mineralnych, np. żelaza, wapnia i cynku oraz możliwość podrażnienia jelit zaleca się stopniowe zwiększanie ilości otrąb pszennych w codziennej diecie. Ich stosowanie można rozpocząć od dodania 1 łyżeczki do potraw lub do jogurtu, pamiętając by nie przekraczać 2 – 3 łyżek dziennie. Wprowadzając je do jadłospisu należy zwiększyć ilość wypijanych płynów, gdyż 100 gramów otrąb wiąże około 450 gramów wody. Doskonałym źródłem błonnika w codziennej diecie są produkty z pełnego ziarna. Pieczywo pszenne, makarony z białej mąki, czy oczyszczony biały ryż, oprócz mniejszych ilości włókna pokarmowego są częściowo pozbawione cennych dla organizmu składników mineralnych, np. magnezu, cynku, manganu, a także witamin – głównie z grupy B. Kolejną grupą produktów są nasiona roślin strączkowych, które zawierają od 8,9 do 15,7 g błonnika w 100 gramach. Są one jednak ciężkostrawne, ponieważ zawarte w nich oligosacharydy (rafinoza, stachioza, wesbaskoza i ajugoza) degradowane przez mikroflorę przewodu pokarmowego działają wzdymająco. Dobrymi źródłami błonnika są również warzywa i owoce. Zasobne w błonnik są: groszek zielony, bób, porzeczki i maliny. Biorąc jednak pod uwagę ilość zwyczajowo spożywanych produktów to z warzyw najważniejszym źródłem błonnika są ziemniaki, marchew i kapusta, a z owoców jabłka. Z owoców wyższą zawartością błonnika charakteryzują się owoce suszone, np. morele. Cennymi źródłami włókna pokarmowego są także nasiona (np. siemię lniane, chia) i orzechy.
Zawartość błonnika pokarmowego w wybranych produktach zbożowych (g w 100 g części jadalnych)
Produkt | Błonnik |
Otręby pszenne | 42,4 |
Zarodki pszenne | 14,0 |
Płatki jęczmienne | 9,6 |
Ryż brązowy | 8,7 |
Musli z owocami suszonymi | 8,0 |
Płatki owsiane | 6,9 |
Płatki/chrupki kukurydziane | 6,6 |
Chleb pumpernikiel | 6,4 |
Chleb chrupki | 6,0 |
Chleb żytni razowy | 5,9 |
Kasza gryczana | 5,9 |
Kasza jęczmienna | 5,4 |
Bułki grahamki | 5,4 |
Chleb graham | 5,0 |
Chleb pszenny | 4,5 |
Kasza jaglana | 3,2 |
Makaron biały dwujajeczny | 2,7 |
Kasza manna | 2,5 |
Ryż biały | 2,4 |
Bułki pszenne | 2,1 |
Zawartość błonnika pokarmowego w wybranych nasionach roślin strączkowych i warzywach (g w 100 g części jadalnych)
Produkt | Błonnik |
Soja, nasiona suche | 15,7 |
Fasola biała, nasiona suche | 15,7 |
Groch, nasiona suche | 15,0 |
Soczewica, nasiona suche | 8,9 |
Groszek zielony | 6,0 |
Bób | 5,8 |
Brukselka | 5,4 |
Seler korzeniowy | 4,9 |
Pietruszka korzeń | 4,9 |
Fasolka szparagowa | 3,9 |
Marchew | 3,6 |
Dynia | 2,8 |
Szpinak | 2,6 |
Kapusta czerwona/biała | 2,5 |
Brokuły | 2,5 |
Rzodkiewka | 2,5 |
Kalafior | 2,4 |
Buraki czerwone | 2,2 |
Papryka | 2,0 |
Cebula | 1,7 |
Ziemniaki | 1,5 |
Sałata zielona | 1,4 |
Pomidor | 1,2 |
Soki wielowarzywne | 1,2 |
Zawartość błonnika pokarmowego w wybranych owocach i owocach suszonych (g w 100 g części jadalnych)
Produkt | Błonnik |
Morele suszone | 10,3 |
Jabłka suszone | 10,3 |
Śliwki suszone | 9,4 |
Daktyle suszone | 8,7 |
Porzeczki czarne | 7,9 |
Porzeczki czerwone | 7,7 |
Maliny | 6,7 |
Rodzynki suszone | 6,5 |
Czarne jagody | 3,2 |
Agrest | 3,0 |
Gruszka | 2,1 |
Jabłko | 2,0 |
Mandarynki, pomarańcze | 1,9 |
Banan | 1,7 |
Śliwki | 1,6 |
Winogrona | 1,5 |
Soki marchwiowo – owocowe | 1,3 – 2,6 |
Wiśnie | 1,0 |
Zawartość błonnika w wybranych nasionach i orzechach (g w 100 g części jadalnych)
Produkt | Błonnik |
Wiórki kokosowe | 21,1 |
Nasiona maku | 20,5 |
Migdały | 12,9 |
Orzechy laskowe | 8,9 |
Nasiona sezamu | 7,9 |
Orzechy włoskie | 6,5 |
Orzechy pistacjowe | 6,1 |
Słonecznik, nasiona | 6,0 |
Pestki dyni | 5,3 |